Hebben wij mensen een vrije wil of is alles wat wij doen voorbestemd? Een vraag die mij de laatste tijd bezig houdt. Ik ben me al jaren aan het verdiepen in Non-dualiteit. Ik luister met veel plezier naar de podcast serie Praten over Bewustzijn van Patrick Kicken en Paul Smit. Paul maakt een mooi filmpje over ‘hebben wij een vrije wil?
We denken dat we zelf bepalen wat we doen, maar niets is minder waar.
Volgens professor Lamme bepaalt ons brein wat we doen en weet een hersenscan beter wat we willen (bijvoorbeeld iets kopen) dan we dat zelf weten. “Ons gedrag en de keuzes die wij maken zijn een optelsom van vooral onbewuste drijfveren en emoties. Wij denken weliswaar dat we zelf bepalen wat we doen, maar niets is minder waar. Wij zijn irrationele wezens, gedreven door onbewuste drijfveren en motieven, die ongemerkt worden gemanipuleerd door de wereld om ons heen.”
We nemen onbewust een beslissing en verzinnen een verhaaltje achteraf
Volgens Swaab, auteur van Wij zijn ons brein, houdt het begrip vrije wil in dat je onder precies dezelfde omstandigheden ook een andere keuze had kunnen maken.
“Er bestaat geen twijfel over dat wij het gevoel hebben ons gedrag weloverwogen te sturen”, zegt Swaab. “Uit de wijze waarop onze hersenen zich ontwikkelen en de manier waarop wij onze beslissingen nemen, blijkt dit gevoel echter slechts een plezierige illusie te zijn. Het gevoel van vrije wil ontstaat doordat onze rechter hersenhelft onbewust een beslissing neemt en de linker hemisfeer, achteraf, een al dan niet logisch verhaaltje maakt over de vraag waarom we dit besluit hebben genomen.’